Gjendja e të fikti ose lipotimia, ndodh kur truri nuk furnizohet mjaftueshëm me gjak, dhe tensoni arterial maksimal bie poshtë shifrave 60 mmgh.
Kjo situatë e pakëndshme shëndetësore shkakton humbje provizore të koshiencës, e cila rikthehet shpejt në normë.
Gjendja e të fiktit mund të mos ketë ndonjë rëndësi mjekësore, por shkaku mund të jetë një çrregullim serioz mjekësor, që shpesh ka lidhje me zemrën dhe jo vetëm.
Prandaj humbja e koshiencës duhet të trajtohet si urgjencë mjekësore, deri sa të largohen symptomat, dhe të gjendet shkaku.
Gjendja e të fiktit mund të parandalohet nëse me çfaqen e shenjave të para si, marrje mendsh, djersë profuze të ftohta, turbullim të shikimit, dhe tharje të gojës, personi shtrihet ose ulet diku në tokë, në një vend të fresket, dhe merr lëngje nga goja, pa përmbajtje alkoli, kafeinë dhe sheqer.
Kërkoni ndihmë mjekësore, nëse gjëndja e të fiktit ju ndodh më shumë se një herë.
Si duhet të veproni kur ndjeni se po ju bie të fikët.
Shtriu ose ulu menjëherë diku, dhe për të reduktuar mundësinë e rikthimit të kësaj gjendjeje, mos u çoni më këmbë shumë shpejt.
Nëse po qëndroni ulur vendoseni kokën midis dy gjunjëve.
Si duhet të veproni, nëse dikujt tjetër i bie të fikët ?
Vendoseni personin me shpinë në tokë, dhe nëse nuk vreni që të ketë dëmtime trupore, si dhe personi merr frymë, ngrini të dy këmbët e personit mbi nivelin e zemrës.
Lirojeni nga rripat, kollaret dhe veshjet e ngushta.
Për ta shmangur ndjenjën e të fiktit përsëri, mos e çoni personin nga pozicioni shtrirë, më këmbë shumë shpejt
Nëse brenda një minute viktimës nuk i rikthehet koshienca, telefono 127 për ndihmë mjekësore urgjente
Kontrollo frymarrjen, kontrollo pulsin dhe nëse vreni që personi nuk merr frymë, filloni menjëherë CPR, ose ringjalljen kardio-pulmonare, deri sa të mbrijë ndihma mjekësore, ose personi të filloj të marrë frymë përsëri
Nëse personi kur ka rënë në tokë është dëmtuar, kontrollo për mundësinë e ndonjë plage me hemorragji, dhe përpiqu ta ndalosh, duke presuar direkt mbi të.
Në këto ditë të nxehta vere, shqetësimet e para të vapës çfaqen menjëherë nga ekspozimi në diell të kokës dhe qafës, kur janë të pambrojtura, duke shkaktuar dhimbje të forta koke, skuqe të fytyrës, dhimbje të syve, ndjenjë të fikti me humbje ndjenjash, shqetësime nervore, konvulsione dhe ndonjëherë vdekje.
Evitoni daljet në orët e pikut 10 paradite deri 16 mbasdite
Përdorni lëngje me shumicë, kryesisht ujë, si dhe lëngje nga fruta të freskëta.
Eliminoni lëngjet që përmbajnë sheqer dhe kafeinë, dhe përdorni në djetën tuaj ditore, perime të stinës.
Tregoni kujdes për higjenën personale, dhe shmangëni mejdiset e ndotura, dhe të pa ajrosura mirë.
Nga Gramos Hodaj mjek në Spitali Universitar i Traumës Tiranë